Overslaan en naar de inhoud gaan
Spelregels Cavagnole uit het Archief Museum Plantin-Moretus

Cavagnole

Speel eens een 18de-eeuws gezelschapsspel

In de 18de eeuw speelde men in de betere kringen graag gezelschapsspelen. Vanuit het hof van Versailles bereikte het loterijspel cavagnole de Moretussen in Antwerpen. Onze archivaris vond de spelregels bij toeval terug in het Plantijns archief. Speel je met ons mee?

Het spel komt oorspronkelijk uit Genua. Rond 1730 werd het loterijspel een enorme rage onder de vrouwen aan het hof van Versailles. De adel en de rijke burgerij in de rest van West-Europa die zich aan Versailles spiegelden, namen het spel al snel over. Tegen de Franse revolutie was de rage uitgeraasd en verdween cavagnole in de vergetelheid.

 

Spelregels bij toeval gevonden

Vandaag kennen we het spel van de zeldzame sets van speelkaarten die de vergetelheid overleefd hebben. De uitgeschreven spelregels uit het Plantijns archief vormen een unieke aanvulling op de hedendaagse kennis van het gezelschapsspel. Archivaris Kristof Selleslach vond de spelregels bij toeval in de archiefreeks 'Zonder Bestemming'.

Wist je dat...
Het Plantijns archief omvat behalve het bedrijfsarchief van de Officina Plantiniana (de uitgeverij en drukkerij van Christoffel Plantijn en zijn opvolgers de Moretussen) ook het familiearchief van de familie Moretus en van verwante families. Helaas is de oude orde verdwenen. Bijgevolg telt het Plantijns archief een twaalftal archiefdozen met losse archiefstukken waarvan de precieze archiefvormer niet meer te achterhalen is. Welk familielid de spelregels uitschreef, is onbekend.

Reconstructie en uittesten van het spel Cavagnole

Na de transcriptie van de spelregels heeft onze archivaris Kristof Selleslach het spel ook uitgetest. En enkele verbeteringen voorgesteld.

Cavagnole - spelregels 2.0

De 18de-eeuwse spelregels in een hedendaags jasje

De klassieke spelletjes ondertussen na enkele weken quarantaine al beu gespeeld? Speel dan eens een spel uit de 18de eeuw!

Museum Plantin-Moretus

Unesco werelderfgoed

Slogan icons

Meld je aan voor de nieuwsbrief